23 Jul 2009

MARSIAJAR MARHATA SINAMOT DIULAON UNJUK

Molo niparate-atehon angka panghataion naung nidohotan diangka ulaon unjuk dijabodetabok on hira-hira sarupa do angka panghataion i. Molo pe antar muba saotik panghataion i namamereng partingkian nama i, jala naung sian dos ni roha angka raja parhata do

Alai anggo rumang/ruhut-ruhut ni panghataion hira sarupa do. Dison nisurathon ma saotik rumang ni panghataion di pesta/ulaon unjuk. Dung hira dapot tingki jala nunga ro be angka naniontang tarlumobi angka horong ni hula-hula (Ulaon alap jual). Parjolo do parboru manjou horong ni hula-hula/Tulang.Jala antar songonon ma nibege panggorana

Protokol ni parboru :
Dihamu nahuparsangapi hami rajani hula-hula dohot tulang nami dang namangorui disangap muna rajanami, alai namangait tingki do hita, asa sahali manjanghon ma hami nian diharoromuna. Hula-hula nami raja,,,,,,Tulang raja,,,,,,tulang rorobot raja,,,,bona tulang raja,,,,,,bona niari raja,,,,,,hula-hula namarhaha maranggi raja,,,,,hula-hula anak manjae raja,,,,,,,masuk ma hamu raja nami.(Nunga dipangido hian asa diparmasuk ni horong ni hula-hula/tulang diparade parmusik musik nahombar tusi)

Ditingki namasuk i horong ni hula-hula dohot tulang, aktif do protokol mandok "Rajanami" nunga huparade hami hundulan muna ima disiamun nami, "hundul ma hamu raja nami". Jala boru ni parboru ma napatuduhon hundulan ni hula-hula dohot tulang i

Catatan :Molo ulaon diparanak (taruhon jual) paranak ma parjolo manggora hula-hulana dohot tulang asa masuk tu gedung (sarupa do hata-hatana)

Dungi dipasahat protokol ni parboru ma tu paranak, "songonon ma hata-hatana", "Amang boru", ala nunga sikkop masuk raja ni hula-hula nami dohot tulang nami nuaeng pe hupasahat hami tu hamu. Digorahon paranak ma muse hula-hula dohot tulangna (sarupa do hata-hatana)

Pasahat tudu-tudu sipanganon dohot dengke simudur-udur,,,,,,,,,,

Marsipanganon jala ditingki namangan i do ro paranak pasahat sulang-sulang na tabo tu parboru,,,,,,,,,,,,,

Mambagi parjambaran juhut,,,,,,,,,,,,,,

Paranak mangido tingki asa manjalo tumpak,,,,,,,,,,,,,,

Marhata sinamot
Dung hira sidung sude asa naeng mamungka panghataion ma angka raja parhata, jala nunga marsipasangapan namarhaha-maranggi, namarboru, namardongan sahuta, ale-ale tarlumobi hula-hula dohot tulangna, dipungka ma panghataion (isarana nunga langsung tu raja parsinabung)

Parsinabung ni parboru :
Horas ma jala gabe amang boru. ia didok situa-tua "Dolok sipakpahi panatapan tu sibuluan, asa tapungka manghatai pasahat hamu ma jolo pinggan panungkunan". Sipata diulaon marga naasing di dok "Binsar mata ni ari, rondang mata ni bulan. Asa tamulai manghatai pasahat hamu ma jolo pinggan panungkunan"

Parsinabung ni paranak :
Horas jala gabe. "Ia binsar songon mataniari, marsinondang songon bulan. Ba nunga manggora raja ni hula-hula laho mamungka manghatai ba pasahatonnami ma pinggan panungkunan". Di jou boruna laho pasahathon tu parhata ni parboru. Diulaon marga na asing nibege pandohan na asing muse "Baris-baris gaja dirura pangaloan, molo marsuru raja ingkon do oloan"

Parsinabung ni parboru :
Nunga hujalo hami pinggan panungkunan, pinggan sitio soara asa tio marsuara. Pinggan pasu na hot dihundulanna, sai hot ma pasu-pasi ni Tuhanta di hita. Adong muse peak diatasna napuran sirata bulung sipalas roha ni inanta soripada/ boru ni raja, ba sai rata ma antong panggabean parhorasan dapotonta tu joloan on
Adong muse boras sipir ni tondi, parbue siribur-ibur. Sai anggiat ma torop maribur pinomparta huhut matangkang majuara, asa

Pirma pongki, bahul-bahul pansalongan
Pirma tondi, sai tu tambana pansamotan

Dison muse ringgit sitio soara/ rupia namararga, homitan ni boru ni raja, sipatamba sipalas rohanta diloloan bolonon. (dibuat parsinabung parboru i ma 3 lembar hepeng i, jala dilehon salembar tusiamunna, salembar nai tu hambirangna, salembar disangkuhon ibana ma.

Amang boru, Nunga hujalo hami pinggan panungkunan on, asa songon hata ni situa-tua ma :
"Nibutbut duhut-duhut laos mangihut dohot halosi, Ala nunga nijalo pinggan panungkunan, hupasahat hami ma muse pinggan pangalusi". Digorahon ma boruna lao pasahathon pinggan panungkunan i tu parhata ni paranak na gabe pinggan pangalusi.

Amang boru, Nunga simpul hita mangan indahan na las nihabosurhon, huhut marlompan natabo nihasagathon huhut minum aek sitio-tio. Sai tio ma antong angka parsaulian dohot pansamotan tu joloan on tumpahon Amanta Pardenggan Basa i. Asa dohonon nami ma "bagot namarhalto niagatan dirobean, horas ma dihami namanganhon, horas dihamu namangalean".
Ia manungkun ma hami nuaeng amang boru "dia do nangkatna, dia do ultopna - dia do hatana, dia nidokna" asa dipaboa amang boru ma.

Parsinabung ni paranak :
Horas ma jala gabe raja nami. "Tangan do botohon, ujung na jari-jari, jari-jari sampulu sude doi marpanggoari, andorang so ni dok hata sidohonon, parjolo ma hami marsantabi".
Songon ni dok ni rajai tutu, sai tio ma antong angka pansamotan dohot parsaulian tu joloan on, taringot sipanganon na so sadia i raja nami, dohonon nami dope "godang sibutong-butong, otik sipir ni tondi - tung so sadia pe sipanganon na huparade hami rajanami, sai pamurnas mai tu daging, saudara tu bohi, sipasindak panaili ma i, sipaneang holi-holi jala sipadomu tahi". "Hinarat pangkal ni tobu lam tu tonggina - dang namangholit hami rajanami, tung sibahenon do na so sadia". Molo pe namangholit hami rajanami, ala ni tangiang muna tu Amanta Debata sai tu tambana na niholit, asa adong patupaon nami laho pasangaphon hamu tu ari nanaeng ro. "Asa bagot namarhalto ma natubu di robean, horas ma hamu rajanami namanganhon, horas ma hami napatupahon".
Asa alusan nami ma sungkun-sungkun ni rajai, panggabean parhorasan do nidokna,,botima rajanami

Parsinabung ni parboru :
Hora ma jala gabe di alus muna amang boru, parhorasan panggabean do hape na nidokna, maulitema ta dok tu Amanta Pardenggan Basa i. Alai amang boru "marangkup do nauli, mardongan nadenggan, asa siangkupna songon nahundul, siudur songon na mardalan". Disiangkup ni parhorasan panggabean amang boru, namanungkun jala na manangkasi ma hami amang boru.

"Asa tangkas ma uju purba, tangkasan uju angkola
Asa tangkas ma hita maduma, tangkasan hita mamora

Asa tangkas ma dipaboa amang boru, botima da amang boru

Parsinabung ni paranak :
Ima da rajanami, nunga dipadua hali raja i manungkun. Alai las situtu do roha nami disungku-sungkun ni raja i. Tutu ma hamu "Sisuan bulu jala panjala, siboto uhum do hamu jala angka anak ni raja". Songon ni dokmuna i raja nami, "Asa tangkas ma purba, tangkasan ma angkola, asa tangkas ma hita maduma, tangkasan hita mamora". Paboaon nami ma raja nami angkup ni parhorasan panggabean i.
Didok situa-tua :"Denggan ma bulu godang, denggan bahen hite-hite - Molo adong anak manang boru magodang, denggan ma asa hoti ripe". Asa tubuan laklak tubuan sikkoru, tubu sanggar diparsopoan - Asa tubu dinasida anak dohot boru jala jengkar-jengkar dihangoluan
Diari nasalpui nunga ro hami manomba hamu raja nami jala nunga satahi satolop hita diangka sangkap ni anakhonta asa hot ripe. Jala nangkin nunga rap mangudurhon hita tu bagas joro Nai asa manjalo pasu-pasu parbagason marhite naposo ni Tuhanta. Asa saonari raja nami, molo sian elek-elek pangidoan nami tu hamu, namanungkun somba ni adat somba ni uhum marhite-hite sinamot ni boru ni rajai. Asa mangido ma hami nian raja nami diharadeon ni rohamu asa tauduti ma nian ulaonta 'NAMARHATA SINAMOT". Ima elek-elek pangidoan nami rajanami.

Parsinabung ni Parboru
Toho do na nidok muna i amang boru, "Denggan bulu godang denggan bahen hite-hite-Molo dung magodang anak manang boru, denggan ma asa hot ripe". Didok hamu asa tauduti ulaonta namarhata sinamot, mauliate ma di hamu amang boru. Tanda do hamu "Sisuan bulu jala panjala - siboto uhum do hamu jala angka namora". "Ai nunga pitu lilinami, paualu jogianami-nunga uli nipi nami, adong ma hamu pandurungan nami". "Ai pat ni gaja tu pat ni hora-Angka pomparan ni raja do hamu jala namamora". Dibahen i pasahat hamu sinamot mansai godang. Botima hata nami amang boru

Parsinabung ni Paranak :
Mauliate ma rajanami "Pat ni gaja, tu pat ni hora - Rap angka anak ni raja do hita, naburju marroha". Dang imbulu nasinuanhon, manang huling-huling nilangkophon be hami tu hamu rajanami. Naung boru muna hian do hami sian angka ompung nami. Songon hata ni natua-tua raja nami "Urat ni singkoru dihunghupi bulung bira, anggo haburjuon ni hamu raja,,,,,,nga tarbarita ro didia". Namangingot i do rajanami ibanna barani hami ro tuadopanmu, Ai ida-ida do nabutong, jora-jora namale. Namarsomba ma hami tu hamu rajanami taringot sinamot ni parumaen nami. Jala tar songonon ma nian elek-elek pangidoan nami,asa sisahali manombahon ma hami di somba ni adat somba nu uhum digodang ni sinamot parumaen nami sipasahotan nami tu hamu hula-hulanami. Songonima elek-elek somba pangidoan nami rajanami.

Parsinabung ni parboru :
Maulite ma amang boru, Pangidoanmu asa sisahali mangelekhon sahali manombahon hamu di somba ni uhum somba ni adat dohot godang ni sinamot. Anggo au sandiri tangkas do hutanda hamu naburju marhula-hula. Alai amang boru asa haru tangkas dibege angka amanta raja dohot inanta soripada dipangidoanmu disomba ni uhum somba ni adat dohot di hata ni sinamot sipasahatonmu haru dipaboa amang boru ma.

Parsinabung ni Paranak :
Mauliatema rajanami jala malambok pusu nami. Tangkas ma tutu paboaonnami pangidoan nami tu jolo ni raja i di somba ni uhum somba ni adat dohot dihata nisinamot sipasahatonami.
Rajanami sipasahaton nami di hata ni sinamot "SITOMBOL" ma rajanami, Alap jual ma parumaen nami Jala Ulaon sadari. Songonima jolo elek-elek pangidoan nami rajanami.

Parsinabung ni Parboru :
Mauliate ma amang boru, hupasahat ma jo elek-elek pangidoanmunai tu hami namardongan tubu, raja ni boru, lumobi ma raja ni hula-hula nami.

Hata sian haha/anggi namardongan tubu parboru :
Mauliate ma di haha/anggi, molo pandapot sian hami, gabe jala horas ma

Hata sian boru/bere ni parboru :
Mauliatema di hamu hula-hula nami, dipatama hamu do hami boru muna. Molo sian hami boru dohot bere muna, gabe jala horas ma jala sisada hata ma hami. botima!

Dungi dipasahat parsinabung ni parboru ma muse tu hula-hula dohot tulang ima hata mangido panuturion, hira-hira songonon ma hatana :

Dihamu hula-hulanami Rajai,,,,,Tulang nami raja,,,,,Tulang rorobot, Raja,,,,,,Bona Tulang, raja,,,,,,,,Hula-hula namarhaha-maranggi, raja,,,,,,,,,,,Hula-hula anak manjae, raja,,,,,,,,Nunga rapa umbege hita rajanami dihata pangidoan pamoruon nami di somba ni uhum somba ni adat dohot di hata nisinamot ni borunami ima bere muna sipasahaton ni nasida tu hita asa sahali mangelekhon sahali manombahon. Andorang so hualusi hami pangidoan ni pamoruon nami jala asa pos roha rajanami, mangido ma hami dihata panuturion sian hamu saluhutna hula-hula nami dohot tulang nami. Didok situa-tua, "Dijolo hamu siaduaon, dipudi hamu sipaimaon, ditonga hamu sihaliangan. Sihorus nasuksuk do hamu, sigohi nalonga. Hupasahat hami ma panghataion on tu hamu rajanami.

Laos digora boruna asa dipasahat microphone tu hula-hulana dohot tulang

Hata sian hula-hula dohot Tulang :
Mauliate ma di hamu pamoruon nami, nuaeng pe tu hita horong ni hula-hula, Tulang Raja,,,,Tulang rorobot, raja,,,,,,Bona Tulang, raja,,,,,hula-hula namarhaha-maranggi, raja,,,,,hula-hula anak manjae, raja,,,,,mangido panuturion raja ni pamoruonta tu hita, ise ma hita namangalusi?,,,,biasana totap do hula-hula napasahat panuturion i, alai jolo masipasangapan halahi nasahundulan. Tarsongonon ma hata ni hula-hula i :

Horas ma jala gabe di hamu raja ni borunami, taringot di hata pangidoan muna tu hami hula-hula dohot Tulang muna, nunga satahi hami, au ma mangalusi. Mansai las do rohanami umbege panghataion muna namarhula-hula marboru marsipaolo-oloan. Sian hami hula-hula dohot Tulang muna asa dohonon nami ma: "Balintang ma pagabe tumundalhon sitadoan, arimuna do gabe molo rap olo hamu masipaolo-oloan". Songo nima hata sian hami hula-hula dohot Tulang muna. Horasma jala gabe!

Parsinabung ni parboru pasahat mauliate tu hula-hula dohot Tulangna.

Parsinabung ni Parboru :
Songoni ma dihamu amang boru, nunga dibege hamu panghataion sian hami namardongan tubu, raja ni boru lumobi ma sian raja ni hula-hul dohot Tulang nami. Andorang so hualusi hami pangidoan muna iamang boru, asa dipatangkas amang boru ma somba ni uhum somba ni adat dohot godang ni sinamot ni borunami nanaeng sisombahonon muna tu hami, asa dibege amanta raja dohot inanta soripada naliat nalolo, songoni ma amang boru

Parsinabung ni paranak :
Horas ma jala gabe, ala dison do hami namardongan tubu, boru nami tarlumobi hula-hula nami lehon hamu ma jo tingki dihami asa manghatai hami rajanami. "Dialusi parsinabung ni parboru ma antong", Nauli amang boru!

Antar sarupa do hatai songon hata ni Dongan tubu ni parboru, boru/bere ni parboru, suang songoni hula-hula/Tulang ni parboru
Dungi dialusi paranak ma :

Parsinabung ni Paranak :
Rajanami, dinaung satahi saoloan hami namardongan tubu, marboru, lumobi hula-hula nami dipangidoan nami sahali mangelekhon sahali manombahon digodang ni sinamot sipasahaton nami. Antong rajanami, mangoloi pangidoan muna asa dohonon nami ma somba ni uhum somba ni adat dohot hata ni sinamot. Songonon ma pangidoan nami raja nami : Digodang ni sinamot, asa disi horbona, disi hodana, disi lombuna, disi mas dohot serena, alai pangidoan nami hupasada hami ma i gabe rupiah ni pamarettanta asa unang pola lola hamu raja nami. Ia sinamot nagok sipasahaton nami siTombol ma rajanami, alap jual ma parumaen nami jala ulaon sadari. Jala godang ni sinamot i rajanami sombahonon nami ma Rp,,,,,,,,,,,,,,,

Parsinabung ni Parboru :
Mauliate ma amang boru, Rp,,,,,,,,,,,ma sipasahaton muna, siTombol, alap jual jala ulaon sadari. Hugabehon hami mai amang boru, alai anggo jambar nagok, ima suhi ni ampang naopat dohot panandaion napasahaton muna dope ate amang boru

Parsinabung ni Paranak :
Nauli rajanami, pos rohamu. "Baris-baris ni gaja dirura pangaloan, molo marsuru raja ingkon do oloan. Songon dia pandok ni rajai huoloi hami mai rajanami.

Antar songoni ma panghataion namarhata sinamot nanipaihut-ihut molo ro iba mandohoti ulaon unjuk di gedung diJabodetabekon. Adong do angka variasi-variasi panghataion i hinorhon ni hamaloan ni angka raja parhata. Adong do alani malo ni parhata gabe suda tingki gabe molor ma tingki sahat tu bodari. Adong muse nibege, sai jolo manghatai do angka parhata ni parboru dohot paranak pasimpelhon ulaon i. Sude ma i tu dos niroha, "Aek godang tu aek laut - Dos ni roha sibahen na saut".

20 comments:

  1. maaf amang. bolehkah minta tolong diterjemahkan.
    karena belum pandai berbahasa Batak. puji Tuhan kalau belajar sambil ada bhs indonesia. begitu. horas

    ReplyDelete
    Replies
    1. molo adat ni halak batak dang marbahasa indonesia ikkon bahasa batak do.

      Delete
  2. Lebih gampang belajar bahasa batak dibanding menterjemahkannya.

    ReplyDelete
  3. Lebih gampang belajar bahasa batak dibanding menterjemahkannya.

    ReplyDelete
  4. @Anonymous....Adat batak susah untuk diterjemahkan. Kalau anda orang batak harusnya malu tidak dapat berbahasa batak. Nahasa Inggris saja kita pelajari kenapa bahasa kita sendiri tidak mau belajar ?
    Tu Panurat : Nian denggando anggo urutannya sian marhata sinamot, dungi marsibuha2 i, baru ma tu pesta unjuk. Mauliate.

    ReplyDelete
  5. AnggIatma torop dongan bangso batak naolo mangguruhon jala mangulahon budaya/ adat bataki. Lumobima digenerasi muda,lebih khusus tunaposo naung sorang/lahir dikota, asa unang mago adat bataki.Horas3x.

    ReplyDelete
  6. Mauliate ma di hamu na mambahen tulisan on..gabe bo i hami angka generasi nuaengon..marsiajar adat maupun tata cara ulaon 🙏🏻🙏🏻

    ReplyDelete
  7. Santabi majo amang,naso adong do peran ni natua tua nihuta di ulaon marhata sinamot?

    ReplyDelete
  8. Horas jala gabe ma tutu dihita saluhutna tarlumobi ma di panurat, toho do amang hurang di dongan sahuta.

    ReplyDelete
  9. Horas amang naso masa be di marhata sinamot di pasangab akka dongan sahuta..?

    ReplyDelete
  10. Biasana molo pinaihut ihut ulaon on..marhata sinamot di udutima marpudunsaut.disima di gorga andigan ulaon pamasumasuon huhut ulaon unjukna.

    ReplyDelete
  11. Molo di Medan Amang, molo nunga selesai marhata sinamot di jabu ni parboru,dang adong be marhata sinamot di Wisma, di Wisma holan pesta unjuk.

    ReplyDelete
  12. Adat yang berlaku khusus Jabodetabek.
    Kota Medan,Kota Siantar dan mungkin daerah lainnya berbeda.Namun perbedaan itu bukan menjadi penghalang bagi kita untuk mengikuti adat batak. Horas

    ReplyDelete
  13. Tuani ma adong pedoman lao mangguruhon adat batak on. Mauliate

    ReplyDelete

Tidak diklaim kalau yang saya upload adalah sudah benar, jadi bila ada masukan/komentar yang sifatnya meluruskan apalagi menyangkut silsilah/tarombo dengan rendah hati akan saya terima dan saya ucapkan terimakasih